Przez ostatnie dwudziestolecie Polska notowała szybki wzrost gospodarczy. Jednak podstawowe czynniki tego wzrostu – akumulacja kapitału i zwiększanie zatrudnienia – stopniowo się wyczerpują. W kolejnych latach wzrost gospodarczy będzie zależał w Polsce bardziej niż dotąd od wzrostu produktywności czynników wytwórczych, który można uzyskać poprzez zwiększenie potencjału innowacyjnego gospodarki.

Doświadczenia państw, które odniosły w tym względzie sukces mówią, że oznacza to wieloletni proces inwestowania w odpowiednią infrastrukturę, edukację i kapitał społeczny. Stworzenie potencjału to jednak nie wszystko – jego absorpcja przez gospodarkę i w rezultacie przyspieszenie rozwoju zależą też od tego, czy trafi on na grunt sprzyjających regulacji i instytucji. To one w dużej mierze mogą zachęcić przedsiębiorców do poszukiwania i inwestowania w ryzykowne ze swej natury innowacje.

Obecny poziom innowacyjności polskiej gospodarki jest stosunkowo niski. Budowanie innowacyjności trwa zazwyczaj kilka dekad i wymaga wdrożenia przejrzystej strategii, której realizacja jest następnie skutecznie koordynowana, na ogół przez jedną instytucję. Bardzo ważny jest również system regularnej oceny wprowadzanych rozwiązań, pozwalający na ciągłe dostosowywanie systemu wsparcia do zmian warunków działania i potrzeb firm innowacyjnych.

Kraje innowacyjne charakteryzują się na ogół wysokim poziomem wzajemnego zaufania oraz zaufania do instytucji publicznych. Jest to ważne z dwóch powodów. Po pierwsze, zaufanie sprzyja kooperacji, a w dzisiejszym świecie innowacje nie powstają w pojedynczych firmach, ale są owocem współpracy wielu podmiotów – przedsiębiorstw, uczelni i instytucji państwowych. Po drugie, działalność innowacyjna jest z natury obarczona większym ryzykiem niż tradycyjna działalność gospodarcza, a zaufanie pozwala to ryzyko ograniczyć.

Istotne znaczenie dla działalności innowacyjnej mają też regulacje prawne zmniejszające ryzyko, jak np. łagodne prawo upadłościowe czy skuteczna egzekucja zobowiązań. Ważnym elementem jest również wsparcie finansowe państwa oraz łatwość dostępu do finansowania innowacyjnych przedsięwzięć na rynkach finansowych.

Z drugiej strony, przyspieszenie innowacyjności może nieść również ryzyko większego rozwarstwienia dochodów społeczeństwa oraz spadku udziału płac w PKB. Oznacza to, że wspierając innowacyjność, warto być przygotowanym na ewentualność równoczesnego zastosowania odpowiednich polityk osłonowych.

Nie istnieją uniwersalne recepty na zwiększanie innowacyjności i konkurencyjności gospodarek. Jednak szczególnie inspirujące dla Polski wydają się być doświadczenia krajów nordyckich (Dania, Szwecja, Finlandia) w tym zwłaszcza ich wysiłki skoncentrowane na poprawie efektywności działania administracji publicznej, inwestowaniu w kapitał ludzki i społeczny oraz mobilizowaniu różnych instytucji wokół wspólnych celów. Kraje te udowodniły też, że rozwój sektorów wysokiej techniki bywa inspirowany bądź wykorzystywany do podniesienia konkurencyjności tradycyjnych sektorów gospodarki.

Niezależnie od różnic, jakie występują w konstrukcji systemów wsparcia innowacyjności w krajach, które osiągnęły w tym zakresie sukces, wymagało to od nich zarówno umiejętności zbudowania potencjału innowacyjnego, jak i eliminacji barier utrudniających skuteczne wykorzystanie tego potencjału.

Źródło: NBP

Wpisy o podobnej tematyce

PKN ORLEN zaprasza na blok tematyczny “Wyścig po gaz łupkowy. Nowy impuls dla polskiej gospodarki”PKN ORLEN zaprasza na blok tematyczny “Wyścig po gaz łupkowy. Nowy impuls dla polskiej gospodarki” 5 września 2012 r., godz. 10:40, Sala Balowa, Stary Dom Zdrojowy Rozwój sektora gazu łupkowego może stać się nowym kołem zamachowym polskiej gospodarki. Pierwszy...

Wzrost gospodarki nie pogrąży złotaNotowania złota wciąż nie mogą przerwać złej passy. Większość prognoz również nie jest dla nich korzystna. Do argumentów za dalszymi spadkami, doszedł i ten, że sprzyjać im będzie poprawa sytuacji w globalnej gospodarce. Historia ostatniej złotej hossy świadczy jednak...

W CIĄGU DWUNASTU MIESIĘCY OCENA PERSPEKTYW POLSKIEJ GOSPODARKI POPRAWIŁA SIĘ O 22%Warszawa, 18 października 2013 r. – W ramach corocznego badania Business Index firma Sage przeprowadziła ankietę wśród 11 000 małych i średnich przedsiębiorstw z 17 krajów z całego świata, w tym w Polsce, której wyniki pokazują, że poziom poczucia...

Polskie akcje nie są tanie, ale mają potencjałPopularny giełdowy wskaźnik, cena do zysku na akcję, dla spółek z warszawskiego parkietu w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy podwoił wartość i zbliżył się do swej wieloletniej średniej. Nie należy jednak traktować tego jako sygnału zniechęcającego do kupna akcji, lecz...

Wręczono polskie “Oscary” biznesuW poniedziałek w Warszawie podczas uroczystej gali, wręczone zostały po raz piąty Nagrody Polskiej Rady Biznesu im. Jana Wejcherta, zwane często polskimi Oscarami.